Zapomniane reklamy z okupacyjnej prasy

* * *
Dziennik "Warschauer Zeitung" redagowany w okresie okupacji hitlerowskiej jako lokalny odpowiednik "Krakauer Zeitung" należał oficjalnie do wydawnictwa "Zeitungsverlag Krakau-Warschau G.m.b.H." z siedzibą w Krakowie.

Zakłady chemiczne "Elektryczność" w Ząbkowicach

Niemieckojęzyczna prasa na terenie Generalnego Gubernatorstwa miała za zadanie wypełniać misję propagandową III Rzeszy, niemniej  redakcje dzienników posiadały oprócz politycznego również inne działy: gospodarczy, kulturalno-rozrywkowy oraz ogłoszeniowy. W rubrykach ogłoszeniowych zamieszczano interesujące reklamy zakładów przemysłowych  Zagłębia Dąbrowskiego. Warto zwrócić na nie uwagę, ponieważ nie były one prezentowane przez autorów opracowań publikacji z zakresu historii naszego regionu, natomiast dostarczają one konkretnych danych dotyczących produkcji m.in. zakładów ząbkowickich. 

W grudniu 1943 r. na łamach wydawanej w dystrykcie warszawskim GG gazety „Warschauer Zeitung” przedrukowano reklamę firmowaną przez ówczesny niemiecki zarząd fabryki chemicznej („Elektryczność”) w Ząbkowicach, którą podaję w tym miejscu w oryginale: 

Jederzeit lieferbar! Kunstkohlen, Elektroden, Dynamobürsten aus der Herstellung der Elektrochemische Werke AG. Zombkowitz O/S. Auskünfte jeder Art erteilt Ostdeutsche Chemische Werke G.m.b.H. Geschäftstelle Warschau: Warschau, Czackistr. 14, Ruf 270 07.

„Warschauer Zeitung” nr 303 z 19 grudnia 1943 (niedziela), s. 12.

A następnie w przekładzie na język polski: 

Dostępne o każdej porze! Węgiel syntetyczny, szczotki do dynama, elektrody produkcji zakładów elektrochemicznych w Ząbkowicach (Elektrochemische Werke AG Zombkowitz O/S). Wszelkich informacji udziela Wschodnioniemieckie Zakłady Chemiczne sp. z.o.o. (Ostdeutsche Chemische Werke G.m.b.H.) z siedzibą w Warszawie przy ulicy Czackiego 14, numer telefonu 270 07.

Huta szkła ("belgijska")

Dodatek specjalny do "Krakauer Zeitung".

Reklama asortymentu ząbkowickiej huty szkła okiennego ukazała się w dodatku specjalnym do głównego dziennika, 14 lipca 1940 r.  Krakowska redakcja donosiła, że:

 

Marian von Walther-Croneck

Krakau, Krzyżagasse 19

liefert:

Gartenglas, Fensterglas, Drahtglas, Kathedralglas, Gepresstes Glas, Mattglas, Glas Dachziegel von der Glasfabrik G.m.b.H. “Schakowa” und der Belgischen A.G. der Südpolnischen Glashütten in Zombkowitz.

"Sonderbeilage der Krakauer und Warschauer Zeitung” am 14. Julii 1940, s. 20.

 Marian von Walther-Croneck,

Kraków, ul. Czerwonego Krzyża 19

dostarcza szkło ogrodowe, szkło okienne, szkło zbrojone, szkło katedralne, szkło prasowane, szkło matowe, dachówkę szklaną z fabryk: Szczakowa sp. z.o.o. i Belgijska Spółka Akcyjna Południowopolskich Hut Szkła z siedzibą w Ząbkowicach.

 

 

 

Wszystkich, którzy chcą dowiedzieć się więcej o sytuacji fabryki chemicznej „Elektryczność” w okresie II wojny światowej odsyłam do monografii historycznej Ząbkowic, s. 239: 

ZĄBKOWICE-TOM-II-Edycja-2020-.pdf (muzeum-dabrowa.pl)

 

Bibliografia:

Piotr Kołtunowski, „Krakauer Zeitung” w systemie propagandy hitlerowskiej, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1985 t. 25 nr 2, s. 41-63.

Tenże, Charakterystyka hitlerowskiego dziennika Krakauer Zeitung

„Zeszyty Prasoznawcze” 1987 R. XXVIII, nr 2 (112), s. 41-56.

“Sonderbeilage der Krakauer und Warschauer Zeitung” am 14. Juli 1940.

Andrzej Lorenc, Ząbkowice, t. 2, w Zagłębiu Dąbrowskim lata 1918-2018, 

Dąbrowa Górnicza 2019.

„Warschauer Zeitung” Folge 303, Sonntag, 19. Dezember 1943.

 

Opracował: Mateusz Siembab

Zobacz także

Pomóż nam stworzyć

kronikę wydarzeń bohaterów i miejsc!

Jeśli posiadasz w domowym archiwum zdjęcia, notki prasowe, czy inne materiały, którymi chciałbyś się z nami podzielić, śmiało – napisz do nas! Dołożysz swoją cegiełkę do wspaniałego przedsięwzięcia, które będzie służyć i edukować nas jeszcze przez wiele pokoleń.

Jeśli chcesz podzielić się z nami częścią swojej historii,
prześlij je za pomocą poniższego przycisku

Bądź na bieżąco

Newsletter

Chcesz dostawać od nas informacje o najnowszych wydarzeniach, wystawach i artykułach? Zapisz się!

Dziękujemy za zapisanie się do naszego newslettera

Skip to content